Data in onderzoek

Data zijn voor onderzoekers en auditors een steeds belangrijker hulpmiddel. Doordat de overheid de afgelopen jaren in sterke mate is gedigitaliseerd, zijn er steeds meer data beschikbaar die bruikbaar zijn voor ons onderzoek. Deze digitalisering en bijkomende dataficering zorgt voor nieuwe mogelijkheden én uitdagingen. Dit geldt voor zowel ‘wat’ we onderzoeken als voor ‘hoe’ we onderzoek doen.

Waarom gebruiken we deze methode?

Data stellen ons in staat om andere en meer complexe vragen te beantwoorden. Voor onderzoek naar de besteding van publiek geld is het bovendien vaak noodzakelijk om data te gebruiken, aangezien veel van de benodigde informatie in digitale systemen zit en zonder data-aanpak lastig onderzoekbaar is. Meer gebruik van data in beleid betekent dat data en het gebruik van data door de overheid vaker onderwerp van onderzoek zijn. Daarom onderzoeken we bijvoorbeeld IT-systemen van de overheid, hoe de overheid data beheert en het gebruik van algoritmes door de overheid.

Werken met data vereist specifieke deskundigheid en specifieke voorzieningen. De Algemene Rekenkamer heeft met de Data Hub hiervoor een gespecialiseerd team opgezet. De Data Hub bestaat uit onderzoekers met een overwegend kwantitatieve of statistische achtergrond. Daarnaast investeren we via opleidingen en on-the-job-training organisatiebreed in datavaardigheden.

Wat houdt de methode in?

Een groot deel van ons onderzoek waarbij we werken met data is gebaseerd op meerdere complexe datasets. Dat betekent dat je de volgende datavaardigheden nodig hebt:

  • het identificeren van de juiste databronnen;
  • het opschonen van de data;
  • het analyseren van de data;
  • het visualiseren van de data;
  • rapporteren met data.

Voor ons onderzoek gebruiken we vooral data van de overheid. Deze data kunnen we meestal niet delen omdat we niet de eigenaar zijn van de data. Gegevens die we zelf verzamelen stellen we bij voorkeur beschikbaar als open data (zie bijvoorbeeld: coronarekening.rekenkamer.nl). Door met scripts te werken zorgen we ervoor dat ons werk reproduceerbaar en controleerbaar is. Waar mogelijk delen we deze met externen (zie bijvoorbeeld onze GitLab-pagina).

Wat zijn de resultaten

Het laatste nieuws

Internationaal samenwerken aan innovatie van data-analyse in audits

29-8-2023

Van 1-4 mei 2023 vond in Bonn voor de 6e keer de jaarlijkse bijeenkomst plaats van 6 rekenkamers die sinds 2017 onder de MoU Data-analytics intensief samenwerken op het gebied van data-analyse in de audit. Dit zijn zowel specialisten als bestuurders de rekenkamers van Noorwegen, Finland, het Verenigd Koninkrijk, Brazilië Duitsland en Nederland. Daarnaast was er de ondertekening van de verlenging van de MoU. De Algemene Rekenkamer organiseert de volgende bijeenkomst in 2024 in den Haag. Ook waren we 27-28 juni 2023 te gast bij onze collega’s in Wenen voor een tweedaagse kennisuitwisseling met een breder gezelschap van rekenkamers van EUROSAI die ook veel met data werken. Hier kwamen verschillende onderwerpen langs zoals toegang tot data, vaststellen van datakwaliteit en geavanceerde analysemethoden voor effectiviteitsonderzoek.

Algemene Rekenkamer publiceert online cursus Data-analyse in audits

28-9-2022

Wilt u de mogelijkheden van data-analyse voor audits ontdekken en toe leren passen? Volg dan gratis de nieuwe online cursus van de Algemene Rekenkamer. De cursus is toegankelijk voor alle medewerkers van Rekenkamers, zowel binnen Nederland als in het buitenland. 

Datagebruik bij de Rijksoverheid

15-6-2022

Naast onderzoek met data doen we ook onderzoek naar datagebruik van de rijksoverheid. In deze onderzoeken gebruiken we onze eigen ervaring met het werken van data in onderzoek naar hoe de Rijksoverheid dit aanpakt. Op 18 mei 2022 is bijvoorbeeld het rapport Algoritmes getoetst gepubliceerd. Hierin hebben we de inzet van 9 algoritmes bij de overheid onderzocht. Een ander voorbeeld komt uit het Verantwoordingsonderzoek naar de bedrijfsvoering van het Ministerie van EZK. Daarin hebben we onderzoek naar de rechtmatigheid van de geldstromen voor de Regeling Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) gedaan. Vanuit onderzoek naar data hebben we gekeken hoe geautomatiseerde risicoanalyse hierin een rol speelt.”

Waarom werken met dashboards?                                   

26-01-2021

Rapporteren met data beperkt zich niet tot statische tabellen en figuren. Door met dashboards te werken, bied je de gebruiker de mogelijkheid om meer in detail in de gegevens te ‘duiken’ en kun je de gebruiker makkelijker voorzien van updates.

Wat is Git en wat doet de Algemene Rekenkamer hiermee?                       

26-01-2021

Door met code in datagedreven onderzoek te werken zorgen we ervoor dat ons werk reproduceerbaar en controleerbaar is. Git maakt het mogelijk om deze code - inclusief wijzigingen en - versies te delen. In dit bericht vertellen we meer over het gebruik van Git.

Contactgegevens

Kunnen wij je ergens mee helpen? Of wil je meer weten over onze werkwijze? Stuur een mail naar

datahub@rekenkamer.nl