Data in onderzoek
Data zijn voor onderzoekers en auditors een steeds belangrijker hulpmiddel. Doordat de overheid de afgelopen jaren in sterke mate is gedigitaliseerd, zijn er steeds meer data beschikbaar die bruikbaar zijn voor ons onderzoek. Deze digitalisering en bijkomende dataficering zorgt voor nieuwe mogelijkheden én uitdagingen. Dit geldt voor zowel ‘wat’ we onderzoeken als voor ‘hoe’ we onderzoek doen.
Waarom gebruiken we deze methode?
Data stellen ons in staat om andere en meer complexe vragen te beantwoorden. Voor onderzoek naar de besteding van publiek geld is het bovendien vaak noodzakelijk om data te gebruiken, aangezien veel van de benodigde informatie in digitale systemen zit en zonder data-aanpak lastig onderzoekbaar is. Meer gebruik van data in beleid betekent dat data en het gebruik van data door de overheid vaker onderwerp van onderzoek zijn. Daarom onderzoeken we bijvoorbeeld IT-systemen van de overheid, hoe de overheid data beheert en het gebruik van algoritmes door de overheid.
Werken met data vereist specifieke deskundigheid en specifieke voorzieningen. De Algemene Rekenkamer heeft met de Data Hub hiervoor een gespecialiseerd team opgezet. De Data Hub bestaat uit onderzoekers met een overwegend kwantitatieve of statistische achtergrond. Daarnaast investeren we via opleidingen en on-the-job-training organisatiebreed in datavaardigheden.
Wat houdt de methode in?
Een groot deel van ons onderzoek waarbij we werken met data is gebaseerd op meerdere complexe datasets. Dat betekent dat je de volgende datavaardigheden nodig hebt:
- het identificeren van de juiste databronnen;
- het opschonen van de data;
- het analyseren van de data;
- het visualiseren van de data;
- rapporteren met data.
Voor ons onderzoek gebruiken we vooral data van de overheid. Deze data kunnen we meestal niet delen omdat we niet de eigenaar zijn van de data. Door met scripts te werken zorgen we ervoor dat ons werk reproduceerbaar en controleerbaar is. Waar mogelijk delen we deze met externen (zie bijvoorbeeld onze GitLab-pagina).
Wat zijn de resultaten
-
Veel onderzoeken van de Algemene Rekenkamer bevatten resultaten van data-analyses, onder andere:
-
Het aantal burgers dat een warmtepomp in huis laat plaatsen om het gebruik van aardgas terug te dringen, groeit de laatste 7 jaar veel harder dan het aantal woningen dat op een collectief warmtenet wordt aangesloten. Voor beide ontwikkelingen bestaan rijkssubsidies om Nederland in 2050 aardgasvrij te krijgen. De populariteit van de warmtepomp verkleint de kans dat plannen voor nieuwe warmtenetten in wijken met gemengde bouw financieel haalbaar zijn.
-
De Algemene Rekenkamer heeft onderzoek gedaan naar het integriteitsbeleid zoals dat op de ministeries wordt ingezet en beleefd. Daarbij valt op dat vertrouwenspersonen op ministeries in de positie zijn om hun werk goed te doen. Toch schort het bij een aantal ministeries aan aandacht en regels voor integer werken, en de monitoring daarvan. Uit een enquête die wij onder rijksambtenaren hebben gehouden blijkt dat bij een vermoeden van schending van de integriteit meer ambtenaren niet melden dan wel.
-
De invoering van de eco-regeling van de EU heeft ertoe geleid dat melkveehouders die meer doen voor het klimaat, de natuur en het milieu hogere subsidiebedragen kunnen krijgen dan melkveehouders met alleen inkomenssubsidie. Hoewel de gemiddelde subsidie-inkomsten gedaald zijn in het afgelopen jaar, weten de melkveehouders met een zogenaamde gouden eco-medaille hun totale subsidie op hetzelfde niveau te houden. Dat zegt de Algemene Rekenkamer, die vandaag het rapport ‘Focus op subsidies melkveehouders’ presenteert.
-
Middelbare scholen zijn aanzienlijk meer geld kwijt aan een docent die is ingehuurd via een extern bureau, dan aan een docent in loondienst. De totale loonkosten van een docent in loondienst in de veel voorkomende salarisschaal LB trede 12 bedragen € 58 per uur. Het tarief van een gedetacheerde docent in dezelfde schaal en trede is gemiddeld € 113 per uur (inclusief btw). De Algemene Rekenkamer geeft vandaag een uniek inzicht in de tarieven van ingehuurde docenten op basis van gegevens van 84% van alle besturen van middelbare scholen.
-
Concrete afspraken tussen de minister van OCW en besturen van mbo-scholen over gelijke kansen voor studenten kunnen tot betere resultaten leiden. De inzet afgelopen jaren van € 1,6 miljard naast het vaste mbo-budget om onder andere discriminatie en ongelijkheid tegen te gaan, verkleint de achterstanden van studenten niet.
-
De 3 grootste schuldeisers van de rijksoverheid hebben weinig oog voor kwetsbare burgers die vanwege afbetaling van schulden onvoldoende leefgeld overhouden. De aanpak voor duizenden burgers met problematische schulden is daardoor onvoldoende effectief, met name als het aankomt op maatwerk.
-
Vorig jaar verwachtte het kabinet ruim 500 miljoen euro uit te geven aan de bekostiging van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA). In de loop van dat jaar bleek er ruim één miljard euro meer nodig te zijn, doordat het aantal op te vangen asielzoekers en de kosten daarvoor veel hoger bleken dan verwacht. En dit is niet de eerste keer dat Nederland in de problemen komt bij de opvang van asielzoekers. In 21 van de 23 jaren die Algemene Rekenkamer onderzocht, waren de werkelijke uitgaven hoger dan vooraf begroot. Hoe komt dat? Dit onderzoek van de Algemene Rekenkamer plaatst de huidige problemen bij de opvangcapaciteit in een meerjarig perspectief.
-
Meldingen door private partijen van ongebruikelijke transacties zijn toegenomen, opsporingsdiensten leveren een groter aantal zaken aan bij het OM en meer witwaszaken zijn voor de rechter gebracht en bestraft. De Algemene Rekenkamer concludeert dat de aanpak de afgelopen jaren betekenisvol is verbeterd en ziet tegelijkertijd ook kansen om witwassen effectiever te bestrijden. De Financial Intelligence Unit (FIU), de opsporingsdiensten en het Openbaar Ministerie functioneren nog niet optimaal. Zij kunnen niet garanderen dat de meest risicovolle signalen van witwassen nader onderzocht en uiteindelijk worden vervolgd.
-
De aanpak van milieucriminaliteit en -overtredingen is ontoereikend. Een belangrijke oorzaak is het ontbreken van goede, betrouwbare data over de uitkomsten van inspecties bij de circa 500 bedrijven die met grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen werken. Dat concluderen wij na intensieve bewerking van de gegevens uit 20.000 inspecties in 5 jaar, waarbij koppeling hiervan aan de juiste bedrijfsvestigingen de grootste uitdaging was. Wij hebben zodoende voor het eerst in het vizier gebracht dat een kleine groep veelplegers de milieuwetgeving veelvuldig overtreedt.
-
Deze pagina biedt een overzicht op hoofdlijnen van de maatregelen. Via het bijbehorende interactieve dashboard is nadere informatie te vinden over specifieke maatregelen en de bijbehorende begrotingshoofdstukken. De monitor zal regelmatig ververst en uitgebreid worden.
-
Fiscale stimulering van elektrische auto’s blijft een relatief duur instrument om CO2-uitstoot te verminderen, ondanks de versoberingen in 2019 en 2020. En de bijzondere regelingen voor bestelauto’s leveren een aanzienlijke belastingderving op en gaat als beleidsinstrument met hoge kosten gepaard.
-
De Algemene Rekenkamer heeft onderzocht of de landelijke politietop over voldoende informatie beschikt om haar medewerkers op een goede manier te kunnen verdelen over organisatieonderdelen en de juiste prioriteiten te kunnen stellen in het takenpakket van de politie.
-
NPO kan zijn wettelijke taak om te zorgen voor doelmatige uitgaven voor omroepprogramma’s niet waarmaken. Jaarlijks ontvangt NPO €850 miljoen aan publieke middelen uit de OCW-begroting, maar de organisatie heeft weinig inzicht of ‘Hilversum’ dat publiek geld doelmatig besteedt.
-
Nederland vergrijst. De verwachting van het CBS is dat in 2030 het aantal 65-plussers het aantal jongeren (20-minners) zal overtreffen met bijna een half miljoen. De vergrijzing betekent dat jaarlijks steeds meer ouderen een basispensioen, op basis van de Algemene Ouderdomswet (AOW), ontvangen.
-
Jaarlijks ontvangen 6 miljoen huishoudens toeslagen. Wie te veel ontvangt, moet dit terugbetalen. Dat leidt miljoenen keren per jaar tot terugvorderingen. Het kabinet wil dat aantal terugvorderingen en de hoogte ervan verlagen. We onderzochten of dit beleid, dat in 2012 is ingevoerd, werkt.
-
Contactgegevens
| Kunnen wij je ergens mee helpen? Of wil je meer weten over onze werkwijze? Stuur een mail naar |