Institutionele ontwikkelingssamenwerking

De Algemene Rekenkamer werkt vraaggestuurd samen met buitenlandse rekenkamers aan de versterking van hun instituut. We streven ernaar om bij te dragen aan de ontwikkeling van goed openbaar bestuur en solide publieke financiën in het buitenland.

Deze projecten worden gefinancierd door diverse donoren, waaronder de Nederlandse overheid en de EU.

Waarom samenwerken met andere rekenkamers?

Wij zetten ons in om de kwaliteit en impact van het onderzoek van rekenkamers in het buitenland te verbeteren. Bijna ieder land heeft een nationale rekenkamer. Een goed functionerende en onafhankelijke rekenkamer draagt bij aan een rechtmatige, doelmatige en doeltreffende inzet van publieke middelen en gaat verspilling en corruptie tegen. Zo kan een rekenkamer de kwaliteit van leven in een land verbeteren.

Daarnaast helpen de projecten ons te innoveren, kritisch te reflecteren op ons eigen werk en de rekenkamerfunctie vanuit een breder perspectief te beschouwen. Met institutionele ontwikkelingssamenwerking dragen we bij aan duurzaam ontwikkelingsdoel 16 van de Verenigde Naties: Vrede, justitie en sterke publieke diensten.

Aanpak en werkwijze

Wij werken samen op verzoek van rekenkamers in het buitenland, zowel in bilateraal als regionaal verband. We benaderen deze projecten vanuit een peer-to-peer filosofie, waarbij gelijkwaardigheid en collegialiteit het uitgangspunt zijn. Waar mogelijk betrekken we ook de regionale koepelorganisatie van rekenkamers om ervaringen en lessen breder te delen en te verankeren.

In onze projecten richten wij ons vooral op de versterking van de rol, het mandaat en de effectiviteit van een rekenkamer als onafhankelijke externe controleur binnen het stelsel van openbare financiën en verantwoording. We verkennen daarom vooraf altijd in welke context een rekenkamer zich bevindt, zoeken aansluiting bij relevante ontwikkelingen en initiatieven, en werken samen met stakeholders en strategische partners van de betreffende rekenkamer.

Oog voor de langere termijn is noodzakelijk. De context waarin onze partners werken is vaak complex en daardoor is tijd nodig om effect te bereiken. Bij de start van elk nieuw project stellen wij met onze partners doelen op, die we zowel tussentijds als na afloop evalueren.

Veelvoorkomende thema’s in onze projecten

Klap het schema open om de thema's te zien
1. Doeltreffendheid en doelmatigheid
  
  Rekenkamers gaan na of het beleid van een minister de gewenste resultaten bereikt. Gebeurt er wat er is afgesproken en zijn de resultaten zoals bedoeld? Ook gaan rekenkamers na of de overheid doelmatig werkt: zet de minister de juiste hoeveelheid geld in om de gewenste resultaten te behalen? Zijn er geen andere, goedkopere manieren om hetzelfde te bereiken?
  
  De afgelopen jaren ondersteunden we bijvoorbeeld een aantal rekenkamers in (Zuid-)Oost-Afrika bij het uitvoeren van doelmatigheidsonderzoek naar olie- en gascontracten. Dat deden we in samenwerking met de organisatie voor Engelstalige rekenkamers in Afrika (AFROSAI-E). Ook ontwikkelden we een e-learning voor rekenkamers wereldwijd die vergelijkbaar onderzoek willen doen.
2. De 17 duurzame ontwikkelingsdoelen van de VN
  
  De duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG’s) zijn 17 doelen om van de wereld een betere plek te maken in 2030. De SDG’s zijn in 2015 afgesproken door de landen aangesloten bij de Verenigde Naties (VN). Rekenkamers spelen een belangrijke rol bij de implementatie van de doelen, zoals ook erkend door de VN.
  
  Binnen het Sharaka-programma hebben alle deelnemende rekenkamers gewerkt aan een review van de nationale voorbereidingen op de implementatie van de doelen. Tevens ontwikkelden we een guideline voor rekenkamers die een soortgelijke review willen uitvoeren. Na de review hebben de rekenkamers een parallel onderzoek uitgevoerd op het terrein van SDG 3: Goede gezondheid en welzijn.
3. Integriteit van rekenkamers
  
  Integriteit is een wezenlijke voorwaarde voor vertrouwen in openbaar bestuur. Geen enkel land is echter vrij van corruptie en elke publieke organisatie heeft te maken met integriteitsrisico’s. Rekenkamers spelen een belangrijke rol bij het tegengaan van corruptie en hebben een voorbeeldrol als het gaat om integriteit. Daarom zetten we ons in voor de wereldwijde toepassing van IntoSAINT: een tool voor rekenkamers om sterke en zwakke kanten op het gebied van integriteit te analyseren met behulp van een externe moderator.
  
  Binnen diverse projecten hebben wij collega’s getraind in het begeleiden en uitvoeren van IntoSAINT, bijvoorbeeld het Kiesgroep-programma.
4. Communicatie met belanghebbenden
  
  Voor de kwaliteit en impact van het werk is het van belang dat rekenkamers contact onderhouden met externe belanghebbenden. Daarom werken wij regelmatig samen met onze partnerrekenkamers aan de versterking van de institutionele contacten en communicatie met belanghebbenden, zowel binnen als buiten de overheid. Zo hebben we binnen het Sharaka-programma gewerkt aan een stakeholderanalyse en een actieplan voor het betrekken van stakeholders in de verschillende fases van het onderzoek.

Delen van opgedane ervaring en kennis

Veel samenwerkingsprojecten leveren kennis en ervaring op die breder toepasbaar zijn. Daarom ontwikkelen wij regelmatig producten zoals een richtlijn, handleiding of online cursus die rekenkamers wereldwijd kunnen gebruiken.