Resultaten verantwoordingsonderzoek 2024 ministerie van Economische Zaken en Klimaat

Onze conclusies

Bij het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) waren in 2024 de uitgaven € 10,0 miljard, de ontvangsten € 6,8 miljard en de verplichtingen € 20,0 miljard.

Het ministerie van EZK is verantwoordelijk voor onder andere het bevorderen van innovatie en ondernemerschap. Nederland zakte in 2024 van de vijfde naar de negende plek op de ranglijst van meest concurrerende economieën. Dit terwijl het kabinet wil dat Nederland in de top 5 staat.

Het ministerie van EZK is ook verantwoordelijk voor het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen en het verduurzamen van de energievoorziening. In 2024 zijn op deze gebieden belangrijke stappen gezet. Zo is de gaswinning uit het Groningenveld na ongeveer 60 jaar definitief beëindigd. Ook is de begroting van het Klimaatfonds voor 2025 aangenomen. Hier staat tegenover dat een aantal terreinen te maken heeft met vertraging in de uitvoering. Zo worden de hoge verwachtingen nog niet waargemaakt over een mildere, menselijkere en makkelijkere schadeafhandeling in Groningen. Ook is het volgens het Planbureau voor de Leefomgeving onwaarschijnlijk dat het klimaatdoel in 2030 wordt gehaald. Daarom is er voor de uitvoering van het beleid van het ministerie van EZK blijvend aandacht nodig. 

Nieuwe aanpak Groningen lost hoge verwachtingen nog niet in

Het kabinet kondigde in 2023 een nieuwe aanpak aan om woningen en gebouwen in Groningen te herstellen en versterken. Dit was een antwoord op de conclusies van de parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen. De nieuwe aanpak (Nij Begun) moet zorgen voor een schadeafhandeling die ‘milder, menselijker en makkelijker’ is. Wij onderzochten hoe dit in de praktijk is gebracht. Uit ons onderzoek komt naar voren dat de uitvoerbaarheid nog niet genoeg was uitgewerkt toen de maatregelen werden aangekondigd. Ook was het niet duidelijk wanneer de maatregelen van start zouden gaan en zijn sommige maatregelen sindsdien veranderd. Voor 2024 was het doel om 1.400 adressen te versterken, terwijl er 1.223 adressen daadwerkelijk zijn versterkt (zoals het versterken van dakconstructies en het plaatsen van ankers in muren). De schadeafhandeling is na een terugval in 2023 in 2024 weer op gang gekomen, met 20.530 toegekende aanvragen voor een vaste eenmalige vergoeding van € 10.000 en 15.954 toegekende aanvragen voor een maatwerkaanpak. Het is positief dat er tijd wordt genomen om de maatregelen uitvoerbaar te maken. Maar Nij Begun leidde ook tot nieuwe vertraging en onduidelijkheid voor bewoners. Terwijl de minister deze problemen met aanpassingen in de aanpak juist wilde voorkomen. We sporen de minister aan om in de versterkings- en schadehersteloperatie te sturen op realistische verwachtingen en uitvoerbaarheid.

Bedrijfsvoering: inkoopbeheer en autorisatiebeheer moeten worden verbeterd

Op het gebied van de bedrijfsvoering zien wij 2 bestaande onvolkomenheden en 1 nieuwe onvolkomenheid. Deze nieuwe onvolkomenheid ontstaat doordat inkopen van de Nationaal Coördinator Groningen te veel fouten en onzekerheden veroorzaken. Het autorisatiebeheer is verbeterd, maar er resteren nog belangrijke verbeterpunten. 

Samenvattend oordeel over de financiële informatie in het Jaarverslag 2024 van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat

Samenvattend oordeel over de financiële informatie in het Jaarverslag 2024 van het Nationaal Groeifonds

Onvolkomenheden bij het ministerie van Economische Zaken en Klimaat

Bestaande onvolkomenheden	2021	2022	2023	2024	Ontwikkeling in 2024
Autorisatiebeheer financieel systeem (Oracle EBS)	✖	✖	✖	✖	►
Inkoopbeheer		✖	✖	✖	►
Nieuwe onvolkomenheden
Inkoopbeheer Nationaal Coördinator Groningen				✖

Legenda

✖ ►	Onvolkomenheid De minister heeft vooruitgang geboekt

Voor een beschrijving van de tabel zie hoofdstuk 4 van de pdf van het volledige rapport.