Organisatie van publieke dienstverlening door zbo's en andere instellingen op afstand van het Rijk

In onze brief van 20 maart 2014 aan de Eerste en Tweede Kamer noemen we negen verschillende actuele rijksbrede projecten/maatregelen die van invloed zijn op de organisatie van publieke dienstverlening bij instellingen op afstand. In de brief gaan we op drie projecten/maatregelen dieper in. Van de andere projecten/maatregelen geven we in de brief alleen een stand van zaken. Hieronder vindt u per project/maatregel een korte weergave van de inhoud en ons belangrijkste aandachtspunt erbij.

Maatregelen / projecten

1. Behoorlijk bestuur semipublieke sector

De Commissie behoorlijk bestuur kreeg als opdracht om gedragsregels op te stellen voor professioneel en ethisch verantwoord handelen van bestuurders en interne toezichthouders in (semi)publieke sectoren en te adviseren over implementatie daarvan. We onderschrijven de afgewogen analyse en aanbevelingen van de commissie. Incidenten in de (semi)publieke sector van de afgelopen jaren hebben deels een structureel karakter. Het kabinet legt de verantwoordelijkheid voor de implementatie van aanbevelingen vooral bij de sectoren zelf. Lees verder op
http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2013/09/11/een-lastig-gesprek-advies-commissie-behoorlijk-bestuur.html

2. Herpositionering zbo’s

Onderdeel van de Hervormingsagenda van het kabinet is een heroriëntatie op de positie van zbo’s. Deze heroriëntatie is erop gericht om (a) te komen tot een minder versnipperd veld van zbo’s, en (b) besparingen te realiseren door (her)clustering van uitvoeringsorganisaties. Uitgangspunt daarbij is dat voor taken die vallen in het publieke domein het principe ‘agentschap, tenzij’ geldt. Zie voor ons verdere commentaar passage in de brief. Lees verder op
http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2014/01/22/rapport-herpositionering-zbo-s.html

3. Benoemingen via ABD

Benoeming van bestuurders van publiekrechtelijke zbo’s loopt sinds 1 januari 2014 via Algemene Bestuursdienst. Doel is het borgen van de transparantie en uniformering in benoemingsprocessen en het bevorderen van de kwaliteit van de rijksdienst. We merken op dat het van belang is dat er bij de selectie van bestuurders van zbo’ s voldoende aandacht is voor specifieke eisen die gesteld moeten worden aan leidinggevenden van uitvoeringsorganisaties. Lees verder op
https://www.algemenebestuursdienst.nl/werving-en-selectie/Dienstverlening_ZBO

4. Deelname zbo’s aan shared service organisaties Rijk

Onderdeel van de Hervormingsagenda is het voornemen van het kabinet om zbo’s (door middel van een wijziging van de Kaderwet zbo’s) desgewenst te verplichten om bepaalde diensten af te nemen bij de shared service-organisaties (sso’s) van het Rijk. De bedoeling is om op die manier de bedrijfsvoering van de Rijksdienst als geheel effectiever en efficiënter te maken.  Zie voor ons verdere commentaar passage in de brief. Lees verder op
http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/rijksoverheid/hervormingsagenda-rijksdienst

5. Compacte rijksdienst zbo’s

Op verzoek van minister voor W&R wordt door zbo’s zelf een programma ontwikkeld naar analogie van programma Compacte Rijksdienst. Wij vinden het een goede zaak dat instellingen initiatieven nemen om door middel van samenwerking – onderling maar ook met  ook andere overheden en private partijen - de (efficiency) van de publieke dienstverlening te verbeteren. Bij eventuele plannen tot het oprichten van sso’s  door zbo’s zetten we de kanttekening die we al maakten bij deelname van zbo’s aan Rijksbrede sso’s. Lees verder op
http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/rijksoverheid/hervormingsagenda-rijksdienst

6. Aansprakelijkheid bestuur en toezichthouders

De minister van Justitie is voornemens om de aansprakelijkheid van bestuurders en interne toezichthouders in het BW te regelen. Ook voor het instellen van een Raad van Toezicht gaat het BW een kader bieden. We denken dat dit kan bijdragen aan een goede werking van horizontale mechanismen om instellingen scherp te houden. Lees verder op 
http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2014/02/06/opstelten-bestuur-en-toezicht-stichtingen-verbeteren.html

7. Beleidskader derivaten

De minister van Financiën heeft regels vastgesteld voor het gebruik van, en verantwoording over financiële derivaten door (semi)publieke instellingen. Het is goed dat er nu een dergelijk kader is. Met derivaten zijn in het verleden (te) grote risico’s genomen (voorbeeld: Vestia). Tegelijkertijd kunnen derivaten nuttige instrumenten zijn om financiële risico’s af te dekken, mits goed gebruikt. We merken op dat het beleidskader niet geldt voor overheidsdeelnemingen. Vanwege het feit de belastingbetaler uiteindelijk opdraait voor risico’s die overheidsdeelnemingen nemen lijkt het ons gewenst om op basis van een risico analyse per deelneming te bepalen of het kader van toepassing dient te zijn.Lees verder op
http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/publicaties/2013/09/17/beleidskader-derivaten.html

8. Kaders normering financieel beheer en extern financieel toezicht

De minister van Financiën heeft een normenkader voor goed financieel beheer en een kader voor versterking van het extern financieel toezicht opgesteld. Deze kaders zijn gericht op instellingen met een publiek belang. Zie voor ons verdere commentaar passage in de brief. Lees verder op
http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2013/11/27/kamerbrief-over-kader-financieel-beheer-en-toezicht.html

9. Platform Publieke Jaarverslaggeving

Een breed samengestelde ambtelijke werkgroep heeft geïnventariseerd hoe verslaggevingsregels voor de publieke sector kunnen worden geharmoniseerd. We ondersteunen het voorstel tot instelling van een Overlegplatform Publieke Verslaggeving gericht op dit doel. We vinden het gewenst dat een dergelijk orgaan uiteindelijk een duidelijke status en bevoegdheden krijgt bijvoorbeeld naar analogie van de Raad voor de Jaarverslaggeving en mogelijk als onderdeel daarvan.  Lees verder op
http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2013/12/17/rapport-platform-publieke-jaarverslaglegging.html