Resultaten verantwoordingsonderzoek 2024 ministerie van Infrastructuur en Waterstaat

Onze conclusies

In 2024 waren de uitgaven van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) € 13,9 miljard en de verplichtingen € 14,7 miljard. De ontvangsten waren € 67 miljoen. Van de uitgaven ging € 9,2 miljard naar het Mobiliteitsfonds en € 1,3 miljard naar het Deltafonds.

De minister van IenW werkt aan een gezonde leefomgeving en een bereikbaar Nederland. Hiervoor is veel geld nodig. En de kosten lopen op, onder meer door uitgesteld en achterstallig onderhoud bij Rijkswaterstaat. Het is voor Rijkswaterstaat een uitdaging om opdrachten op tijd, volgens de regels en binnen het beschikbare budget te laten uitvoeren. Dit kan ook van invloed zijn op het inkoopbeheer. Hieronder lichten we een paar resultaten uit ons verantwoordingsonderzoek 2024 toe. 

Drinkwaterbesparing 

Burgers en bedrijven hebben dagelijks te maken met het beleid van IenW, soms bewust maar vaak onbewust. Zo vinden veel Nederlanders het vanzelfsprekend dat er drinkwater uit de kraan komt. Toch kregen bedrijven de afgelopen jaren niet meer altijd zomaar een aansluiting. Om er ook voor te zorgen dat we voldoende drinkwater houden, heeft de minister doelen  gesteld, bijvoorbeeld voor besparing door huishoudens en bedrijven. Het is echter twijfelachtig of hij deze doelen haalt. Of maatregelen werken, kan de minister niet vaststellen met de informatie die hij nu verzamelt. Daardoor weet hij niet of hij op schema ligt met de besparingsdoelen. 

Een terugblik op onze eerdere onderzoeken 

Op verschillende onderwerpen zien we verbetering in het beleid dat wij eerder onderzochten. Tegelijkertijd blijven er onzekerheden en aandachtspunten. Zo heeft de minister in 2024 zijn inzicht in de beperkingen (zoals van snelheid of gewicht) op het hoofdwegennet verbeterd. Maar hij heeft nog steeds geen volledig beeld van de technische staat van de infrastructuur, zoals bruggen en tunnels. Het verschil tussen het benodigde en beschikbare budget voor de instandhouding van het hoofdwegennet is groter geworden en bedraagt nu € 20,5 miljard. Voor het spoorwegnet is dat verschil grotendeels ingelopen. Over de infrastructuurprojecten die zijn gepauzeerd heeft de minister de Tweede Kamer goed geïnformeerd. Voor het mobiliteitsbeleid heeft hij instrumenten ontwikkeld om de mobiliteitsdoelen aan te pakken in samenhang met andere doelen, zoals voor milieu, werkgelegenheid en woningbouw. Ook evalueert hij het mobiliteitsbeleid regelmatig.

We zien vooruitgang in de maatregelen om bouwstoffen gemaakt van afval veiliger te maken en te gebruiken. Als bedrijven in de sector en private toezichthouders nieuwe afspraken maken over het werken met zulke secundaire bouwstoffen, kijkt het ministerie nu eerder en intensiever mee dan voorheen. Het ministerie heeft daarvoor extra mensen beschikbaar. Aanpassingen in wetten en regels moet het ministerie nog voorstellen. 

Verbetering in de bedrijfsvoering

Het ministerie van IenW heeft de problemen bij prestatieverklaren opgelost. De problemen bij de aanbestedingen door zowel het kerndepartement als Rijkswaterstaat zijn in 2024 nog niet helemaal opgelost. We zien hier wel verbeteringen.

Samenvattend oordeel over de financiële informatie in het Jaarverslag 2024 van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat

Samenvattend oordeel over de financiële informatie in het Jaarverslag 2024 van het Mobiliteitsfonds

Samenvattend oordeel over de financiële informatie in het Jaarverslag 2024 van het Deltafonds

Onvolkomenheden bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat

Bestaande onvolkomenheden	2021	2022	2023	2024	Ontwikkelingen in 2024
Aanbestedingen kerndepartement	✖	✖	✖	✖	►
Aanbestedingen Rijkswaterstaat	✖	✖	✖	✖	►
Opgeloste onvolkomenheden
Prestatieverklaren kerndepartement	✖	✖	✖	✔

Legenda

✖ ✔ ►

Onvolkomenheid Opgelost. De maatregelen werken De minister heeft vooruitgang geboekt

Voor een beschrijving van de tabel zie hoofdstuk 4 van de pdf van het volledige rapport.