Inkoop kan en moet eenvoudiger
Deelonderzoek behorend bij Staat van de rijksverantwoording 2024.
Elk jaar rapporteren wij over het niet naleven van wet- en regelgeving bij aanbesteden en inkopen. Fouten zouden grotendeels kunnen worden voorkomen door het inkoopbeheer op orde te hebben. Toch zien wij nog altijd te veel (vergelijkbare) tekortkomingen in het inkoopbeheer bij het Rijk. Het aantal onvolkomenheden in het inkoopbeheer dat wij jaarlijks rapporteren is hoog (11 in 2024). Ook dit jaar heeft ruim een kwart van het totaal aantal onvolkomenheden betrekking op inkoopbeheer. De omvang van fouten en onzekerheden in de rechtmatigheid van de aangegane verplichtingen is groot (tenminste € 1,6 miljard in 2024 en € 1,2 miljard in 2023). Dit signaleren wij ook bij grote en ervaren aanbestedende diensten als Defensie en Rijkswaterstaat. Regelmatig is er kritiek bij zowel de aanbestedende diensten als de leveranciers te horen op de complexiteit en strikte eisen van de regelgeving.
Conclusie inkoopbeheer
Het is nodig de ingewikkelde en strikte eisen en vormgeving vanuit de regelgeving aan te pakken, het inkoopbeheer structureel te verbeteren en te voorkomen dat de uitvoering vastloopt of vertraagt. Daarom is het zaak dat lopende verbeteracties worden versneld en dat het stelsel wordt vereenvoudigd. Ook is uniformering nodig van de inrichting van het stelsel, de systemen en de procedures. De Algemene Rekenkamer zal in het najaar van 2025 een Ronde Tafel met alle stakeholders organiseren om kennis te delen en een bijdrage te leveren aan het oplossen van knelpunten in inkoop bij het Rijk.
Wij bevelen het kabinet en parlement aan
Organiseer inkoop als rijksoverheid met een meer bepalende rol voor de minister van BZK voor de verbetering van het rijksinkoopstelsel. Vereenvoudig en actualiseer als verantwoordelijke ministers voor wet- en regelgeving (EZK) en de coördinator inkoopstelsel (BZK) samen de wetgeving en/of inrichting van het inkoopstelsel. Laat de ministers van Financiën en BZK voor uniformiteit zorgen in de inkoopsystemen en financiële systemen.
| Lees meer over dit onderzoek in paragraaf 3.5 (pagina 45 ) van Staat van de rijksverantwoording 2024. |