Op 17 juli 2014 kwamen door het neerhalen van vlucht MH17 alle 298 passagiers en bemanningsleden om het leven. Onder hen 196 Nederlanders. Op verzoek van het kabinet houdt de Algemene Rekenkamer bij hoeveel kosten de Nederlandse overheid maakt voor de afwikkeling van deze ramp. Op 25 november 2025 stuurt de Algemene Rekenkamer een actualisatie van de kosten naar de Tweede Kamer en het kabinet. Daaruit blijkt dat de kosten in 2024 zijn opgelopen van € 199 miljoen tot ruim € 209 miljoen.
Eerdere inventarisaties van kostenopgaven zijn in februari 2024 en in november 2024 door de Algemene Rekenkamer gepubliceerd.
Kosten juridische procedures, herdenkingen, archivering
De stijging van de kosteninventarisatie ten opzichte van vorig jaar van ruim € 11,2 miljoen bestaat onder meer uit internationaalrechtelijke procedures en diplomatie, strafvervolging en identificatie. Er zijn in 2024 kosten gemaakt voor vergoedingen aan nabestaanden, herdenkingen en diverse uitgaven voor cursussen vliegen over conflictgebieden, voor archivering en opslag en het draaiende houden van IT-systemen. Het beheer en onderhoud van het Nationaal Monument MH17 heeft net als in voorgaande jaren tot oplopende kosten geleid. De indexering (inflatie) verhoogt de opgetelde kosten voor de overheid.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft kosten gemaakt vanwege lopende procedures bij de International Civil Aviation Organization (ICAO in Montréal, onderdeel van de VN). De ICAO-Raad heeft in mei 2025 besloten in de door Nederland en Australië aangespannen zaak dat de Russische Federatie verplichtingen heeft geschonden die voortvloeien uit het Verdrag van Chicago. Rusland is inmiddels tegen deze uitspraak in beroep gegaan bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag.
In de kosteninventarisatie sinds de MH17-ramp zijn niet de kosten meegerekend die individuele burgers en bedrijven sinds de ramp hebben moeten maken. Het leed van de nabestaanden van de in het vliegtuig omgekomen inzittenden is niet in geld uit te drukken.
Kosten overheid ramp MH17: vanaf 2023 gestegen met € 11,2 miljoen (in totaal € 209,8 miljoen)
Dit figuur bevat een geactualiseerd overzicht van de kosten voor de overheid naar aanleiding van vlucht MH17. De titel van de figuur luidt: Kosten overheid ramp MH17: 2023 gestegen met € 11,2 miljoen (in totaal € 209,8 miljoen). De figuur bevat 3 kolommen. Kolom 1 genoemd ‘De ramp’ bevat de kosten voor de categorieën Crisisbeheersing (€ 8,6 miljoen), Repatriëring (€ 22,6 miljoen) en Identificatie (€ 9,7 miljoen, een stijging met € 0,7 miljoen ten opzichte van 2023). Kolom 2 genoemd ‘De feiten’ bevat de kosten voor de categorieën Onderzoek toedracht (€ 53,9 miljoen, een stijging met € 1 miljoen ten opzichte van 2023) en Strafvervolging en berechting (€ 56,1 miljoen, een stijging met € 2,1 miljoen ten opzichte van 2023) en kolom 3 genoemd ‘De gevolgen’ bevat de kosten voor de categorieën Herdenken (€ 9,2 miljoen, een stijging met € 0,6 miljoen ten opzichte van 2023), Internationale procedures en diplomatie (€ 7,7 miljoen, een stijging met € 1 miljoen ten opzichte van 2023), Zorg voor nabestaanden (€ 0,8 miljoen), Overige kosten (€ 2,43 miljoen, een stijging met € 0,1 miljoen ten opzichte van 2023) en het bedrag van de indexatie (€ 38,8 miljoen, een stijging met € 6,6 miljoen ten opzichte van 2023).
Inventarisatie speelt rol in schadeclaim Staat
Het kabinet gebruikt de kosteninventarisatie voor de lopende juridische procedure bij de internationale civiele luchtvaartorganisatie ICAO. De Algemene Rekenkamer blijft deze kosten inventariseren tot het moment dat het kabinet de schadeclaim indient in de ICAO-procedure. Met Australië loopt nog overleg of een schadeclaim door het kabinet samen met dit land wordt ingediend; er vielen indertijd ook veel Australische slachtoffers.
De geactualiseerde inventarisatie is naar de betrokken ministers gestuurd en naar de Tweede en Eerste Kamer. Ook de organisatie van nabestaanden Stichting Vliegramp MH17 is geïnformeerd.
Heeft u feedback over dit onderzoek?
Wij heten alle feedback op onze onderzoeken van harte welkom. Wat vindt u van dit rapport? Heeft u er vragen over of heeft u behoefte aan nadere uitleg? Mail ons dan op feedback@rekenkamer.nl. We nemen alle e-mails in overweging en zullen ze met zorg behandelen.