Resultaten verantwoordingsonderzoek 2024 ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Onze conclusies

Bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) waren in 2024 de begrotingsuitgaven € 38.231 miljoen, de ontvangsten € 1.129 miljoen en de verplichtingen € 39.639 miljoen. Een deel van deze uitgaven gaat naar de zorg. Daarnaast zijn er ook ‘premiegefinancierde’ uitgaven aan de zorg, in 2024 was dit € 98.969 miljoen.

We gebruiken meer gezondheidszorg en blijven daardoor langer gezond. Maar er is niet onbeperkt geld en personeel. De minister probeert de zorg te veranderen, zodat er minder personeel nodig is. Ook werkt ze aan voldoende medicijnen in Nederland. Wereldwijde medicijnproductie is namelijk goedkoop maar ook kwetsbaar voor verstoringen. En voor het maken van kankermedicijnen laat de minister in Nederland een kernreactor bouwen. Belangrijk is dat de maatregelen werken en de minister goed zicht houdt op de risico’s ervan. Uit ons onderzoek blijkt dat dat onduidelijk is. 

Informatie IZA onoverzichtelijk 

Mensen worden steeds ouder en er zijn nu al personeelstekorten in de zorg. In het Integraal Zorgakkoord (IZA) heeft de minister afspraken gemaakt zodat er in de toekomst genoeg zorg blijft voor mensen die dat nodig hebben. De minister verzamelt veel informatie over al die afspraken, maar ze laat niet zien of alle acties samen de goede kant op gaan. 

Maatregel medicijnvoorraden waarschijnlijk niet effectief 

Bedrijven die medicijnen leveren moeten van de minister sinds kort buffervoorraden aanhouden. De minister heeft daarvoor het zorgbudget met € 25 miljoen verhoogd. We concluderen dat de voorraadverplichting waarschijnlijk niet zorgt voor minder tekorten in de apotheek. De minister kan de verplichte voorraden niet goed controleren. Ook weet ze niet hoe groot de tekorten voor patiënten zijn. We vinden dit zorgelijk. 

Risico’s bouw PALLAS-reactor 

De minister heeft opdracht gegeven de PALLAS-kernreactor te bouwen voor € 1,68 miljard. Deze reactor gaat stoffen maken met radioactieve eigenschappen. Die stoffen zijn nodig om medicijnen te maken tegen onder meer kanker. Er is een risico dat de bouw van de PALLAS-reactor langer duurt en ook meer kost dan de minister eerst dacht. Daarom is het belangrijk dat de minister voldoende invloed houdt op de bouw. De minister is bezig dat goed te organiseren. 

De bedrijfsvoering is verbeterd… 

De minister heeft de informatiebeveiliging op orde gebracht. Ook heeft de minister een goede basis gelegd voor IT-lifecyclemanagement. In de financiële processen heeft de minister verbeteringen doorgevoerd. De administratie is beter omdat het ministerie elk kwartaal interne controles heeft uitgevoerd. De minister heeft het geld vaker volgens de regels besteed. Ook heeft de minister eind 2024 een belangrijk besluit genomen om de financiële functie te versterken en uit te breiden. Eind 2024 startte de werving van personeel hiervoor. Vanaf begin 2025 werkt het ministerie op de nieuwe manier. 

… maar het is nog niet helemaal goed 

De financiële processen zijn in de praktijk nog niet helemaal op orde. Voor het inkoopbeheer is 2025 een spannend jaar omdat er een nieuw inkoopsysteem komt. In het subsidiebeheer moet de minister in 2025 hardnekkige problemen goed én sneller oplossen. Het is belangrijk dat de minister goed nagaat of de nieuwe manier van werken in de financiële functie goed uitpakt voor de organisatie. Goed financieel beheer is alleen mogelijk met aandacht en inzet van iedereen, van medewerker tot directeur.

Samenvattend oordeel over de financiële informatie in het Jaarverslag 2024 van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Onvolkomenheden bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Bestaande onvolkomenheden	2021	2022	2023	2024	Ontwikkeling in 2024
Financieel beheer	⛒	⛒	✖	✖	►
Subsidiebeheer	✖	✖	✖	✖	►
Inkoopbeheer			✖	✖	►
Opgeloste onvolkomenheden
Informatiebeveiliging	✖	✖	✖	✔
Lifecyclemanagement	✖	✖	✖	✔

Legenda

✖ ⛒ ✔ ►

Onvolkomenheid Ernstige onvolkomenheid Opgelost. De maatregelen werken De minister heeft vooruitgang geboekt

Voor een beschrijving van de tabel zie hoofdstuk 4 van de pdf van het volledige rapport.