Uitvoeringstoetsen goed uitgevoerd

Deelonderzoek behorend bij verantwoordingsonderzoek ministerie van Financiën en Nationale Schuld.

Nieuwe wet- en regelgeving kan substantiële gevolgen hebben voor uitvoeringsorganisaties. Daarom worden zij gevraagd een uitvoeringstoets te maken. In een uitvoeringstoets geven zij onder andere een oordeel over de uitvoerbaarheid van maatregelen. Het is belangrijk dat de minister in zijn rol als medewetgever bij nieuwe wet- en regelgeving zicht heeft op de uitvoerbaarheid ervan. Er wordt namelijk al langere tijd gesignaleerd dat er te weinig personeel is om publieke taken uit te voeren.

Wij hebben onderzocht of in uitvoeringstoetsen op het werkterrein van de ministeries van Justitie en Veiligheid (JenV), Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en Financiën rekening wordt gehouden met personele gevolgen van nieuwe wet- en regelgeving. We constateren dat de minister van Financiën het proces en de inhoud van uitvoeringstoetsen in hoofdlijnen op orde heeft en dus rekening houdt met die personele gevolgen. De opzet van de uitvoeringstoetsen van de Belastingdienst, Douane en Dienst Toeslagen kunnen voor andere organisaties als voorbeeld dienen.

Onze bevindingen bij uitvoeringstoetsen bij het ministerie van Financiën

We hebben nieuwe wetten en algemene maatregelen van bestuur (AMvB’s) onderzocht die naar verwachting gevolgen hadden voor uitvoeringsorganisaties. Dit waren er 83 in de periode januari 2023 – september 2024 op het terrein van de 3 onderzochte ministeries. Op het terrein van Financiën zijn er altijd uitvoeringstoetsen uitgevoerd.

Informatie over uitvoerbaarheid en personele capaciteit opgenomen

Bij 1 wetsvoorstel kan meer dan 1 toets worden uitgevoerd. In totaal hebben we op het terrein van de 3 ministeries 173 uitvoeringstoetsen onderzocht. 54% van de uitvoeringstoetsen zegt dat het beleid goed uitvoerbaar is. Nog eens 32% van de uitvoeringstoetsen stelt dat het beleid uitvoerbaar is onder voorwaarden, zoals een tijdige inwerkingtreding van een wet. De uitvoeringstoetsen van het ministerie van Financiën geven in vergelijking met die van de andere 2 ministeries vaak een duidelijk oordeel over uitvoerbaarheid en personele consequenties.

Lees meer over dit onderzoek in paragraaf 4.3 (pagina 30) van Resultaten verantwoordingsonderzoek 2024 Financiën en Nationale Schuld.