Verslag van werkzaamheden 2024
Ons inzicht in publiek geld en prestaties van de overheid
‘Als we willen dat de overheid beter presteert, moeten we het budgetrecht meer gaan koesteren.’ Dat zegt president Pieter Duisenberg van de Algemene Rekenkamer bij het verschijnen van het Verslag van werkzaamheden 2024. In dit verslag kijkt de Algemene Rekenkamer terug en vooruit naar de verschillende onderzoeken en de lessen die daaruit zijn te leren.
Verslag van werkzaamheden 2024. In deze video leggen collega's uit wat voor werkzaamheden zij in 2024 hebben gedaan. Sprekers: Pieter Duisenberg, Mark Hendrix, Chayenne Zuiderhoek, Ihsane Akka en Anna Tanzer-Kulig.
PIETER DUISENBERG, president Algemene Rekenkamer: Vandaag publiceert de Algemene Rekenkamer haar Verslag van werkzaamheden. Daarmee leggen we verantwoording af over ons werk en onze resultaten, en wat we daarmee hebben bereikt voor Nederland. Ook in 2024 hebben onze onderzoekers op veel verschillende plekken met een onderzoek bijgedragen aan het beter presteren en functioneren van de overheid. Denk aan onze onderzoeken naar de kosten van MH17, CO2-opslag onder de Noordzee, inhuur van docenten, cybersecurity van de krijgsmacht en nog veel meer. Daar ben ik trots op. De Algemene Rekenkamer komt overal.
MARK HENDRIX, projectleider: We hebben de kosten van de MH17-ramp in kaart gebracht. Waar mensenlevens niet in geld zijn uit te drukken, zijn de kosten van de Nederlandse staat dat wel.
CHAYENNE ZUIDERHOEK, onderzoeker integriteitsonderzoek: Dit onderzoek mag dan over de bonnetjes gaan, maar we zijn de mensen niet uit het oog verloren.
MARK: Zo zijn we naar het Nationaal Monument geweest, en naar de hangar waar het vliegtuig staat, met de raketinslag vol in beeld.
CHAYENNE: We hebben ook veel persoonlijke verhalen over slachtoffers gelezen. Dan voel je de emotie van de nabestaanden. Maar dat is iets goeds. Zo verliezen we ons niet in de cijfers. Dit werk is namelijk heel menselijk.
MARK: En hard nodig. Nederland kan ons onderzoek gebruiken in de schadeclaim tegen Rusland. Daarmee dragen we iets belangrijks bij.
IHSANE AKKA, onderzoeker: Ik heb met collega's onderzocht hoe het integriteitssysteem bij ministeries in elkaar zit. Als onderzoeker wil ik iets verbeteren. Soms gebeurt dat in kleine stappen. Bijvoorbeeld met een beter proces, of een medewerker die meer tijd krijgt om aan integriteit te werken. Dat onze aanbevelingen uiteindelijk worden toegepast daar waar het werk echt wordt gedaan. Daar doe je het voor.
ANNA TANZER-KULIG, onderzoeker: De Algemene Rekenkamer controleert de hele Rijksoverheid. Verantwoordingsdag is een belangrijke dag. Ieder jaar op de derde woensdag van mei. Die dag kijken we samen naar de aanbieding van het verantwoordingsonderzoek aan de Tweede Kamer. Voor ministeries blijft ons onderzoek altijd spannend, want wat wij in ons rapport zetten, dat telt. We volgen de vragen die worden gesteld in het parlement en in de pers. Het maakt me trots dat m'n onderzoek interessant is voor een breed publiek.
PIETER: Het jaar van de Algemene Rekenkamer is samengevat in het Verslag van werkzaamheden. Onze onderzoekers hebben jou daar net een indruk van gegeven. Naast onze onderzoekers hebben we ook diverse collega's die dat werk dagelijks ondersteunen. Zij zijn net zo onmisbaar. In ons Verslag van werkzaamheden vind je meer informatie over al het werk dat wij doen.
[Logo Algemene Rekenkamer verschijnt in beeld.]
In het Verslag van werkzaamheden staat een overzicht van alle publicaties en een toelichting op enkele publicaties en andere activiteiten. Zo is er te zien dat er in het vorige jaar 70 publicaties uitgebracht zijn, waarvan 40 onderzoeksrapporten. Dat zijn 11 publicaties meer dan een jaar eerder. Er verschenen 9 doelmatigheidsonderzoeken en 4 focusonderzoeken die inzicht geven in de resultaten van publiek geld. Ook dat zijn er meer dan in 2023.
De Algemene Rekenkamer: controleur van geld en prestaties rijksoverheid
Wat we controleren
Wat we publiceren
Het jaar 2024 bij de Algemene Rekenkamer wordt getypeerd door een aantal bijzondere onderzoeken en samenwerkingen. Zo waren er nauwe samenwerkingen met andere rekenkamers, partners en belanghebbenden in binnen- en buitenland. Het meest in het oog springende voorbeeld daarvan is de samenwerking met de Vereniging van Rekenkamers bij onderzoeken naar de energiebesparingsplicht voor bedrijven. Door samen te werken op verschillende overheidsniveaus lukte het de onderzoekers om de problematiek van dat beleid vanuit alle invalshoeken te bekijken.
Ook opvallend was het onderzoek naar de kosten van de ramp met vlucht MH17. Op verzoek van het kabinet ging de Rekenkamer op zoek naar de financiële kosten die zijn gemaakt tijdens en na het neerhalen van het passagiersvliegtuig. In dit verslag vind je onder andere interviews met onderzoekers die betrokken waren bij dat emotioneel gevoelige onderwerp.
Visie op budgetrecht
In het verslag blikt president Pieter Duisenberg terug op 2024, met een aanbeveling voor de toekomst: In tijden van wereldwijde uitdagingen, die vragen om grote besluiten en oplossingen, moet het parlementaire budgetrecht staan als een huis. De president signaleert dat in tijden van crisis het recht van het parlement om mee te beslissen over geldzaken soms onder druk komt te staan. Maar voorspelbaarheid van de democratische rechtsstaat is de sleutel voor voorspoed, daadkracht en stabiliteit, aldus Duisenberg. Juist op de momenten dat de druk op kabinet en parlement hoog is, moeten we het budgetrecht daarom koesteren.