Wat is Verantwoordingsdag?

Verantwoordingsdag is net zoiets als Prinsjesdag, de derde dinsdag in september. Op Prinsjesdag laat de regering haar plannen zien, in de Troonrede die de koning voorleest.

Verantwoordingsdag is de andere belangrijke dag: de derde woensdag in mei. Op deze dag geeft Pieter Duisenberg, de president van de Algemene Rekenkamer, een grote stapel rapporten aan de Tweede Kamer. De rapporten (het zijn er 24) zitten in een speciaal doorzichtig  koffertje: het transparante koffertje.

Leren van wat goed gaat en van wat beter kan

Verantwoordingsdag is een belangrijk moment in de democratie. Want bij democratie hoort ook: controle. Verantwoordingsdag zorgt ervoor dat de regering niet alleen plannen maakt (zoals op Prinsjesdag), maar ook terugkijkt en uitlegt wat ze heeft gedaan en waarom. Zo helpt Verantwoordingsdag de rijksoverheid om te leren van wat goed gaat, en wat niet.

Welke taak heeft de Algemene Rekenkamer?

De rapporten in het transparante koffertje zijn samen het verantwoordingsonderzoek. Of, om precies te zijn: de uitkomsten van dat onderzoek. In de rapporten staat waaraan alle ministers en staatssecretarissen vorig jaar belastinggeld hebben uitgegeven, of ze dat goed hebben gedaan en wat het resultaat is. Want dat is de taak van de Algemene Rekenkamer: controleren wat de rijksoverheid heeft gedaan met belastinggeld.

Wat doen regering en Tweede Kamer met het verantwoordingsonderzoek?

Als de ministers fouten maken, zegt de Algemene Rekenkamer daar iets van in het verantwoordingsonderzoek. De ministers reageren daar officieel op met een zogenaamde ‘bestuurlijke reactie’. Deze komt in de rapporten te staan. Nadat de Algemene Rekenkamer het verantwoordingsonderzoek heeft aangeboden, gaat de Tweede Kamer in debat met de regering over de jaarverslagen en het verantwoordingsonderzoek. Dit debat heet het ‘verantwoordingsdebat’. De Tweede Kamer wil dat de regering dingen beter gaat doen. Ministers kunnen bijvoorbeeld hun aanpak veranderen. Of het belastinggeld toch aan iets anders besteden. Als het debat is geweest kan de Tweede Kamer en de Eerste Kamer goedkeuring geven (of niet) aan de regering over de jaarverslagen. Na deze goedkeuring is het begrotingsjaar afgerond.

Lees hier meer over ons verantwoordingsonderzoek.

Of ontdek in Ons geld ontcijferd wat er is gebeurd met jouw belastinggeld.