Meer aandacht voor controle op misbruik NOW vooraf

Algemene Rekenkamer in onderzoek:

Bij de nieuwe ronde van de NOW-regeling kan meer aandacht komen voor controles vooraf, op de aanvragen, om misbruik te voorkomen. De NOW-regeling, die een tegemoetkoming in de loonkosten biedt aan werkgevers die meer dan 20% omzetverlies lijden door de coronacrisis, is in zeer bijzondere omstandigheden in maart gestart. Met het oog op de snelheid vinden controles nu vooral achteraf plaats.

Nu er ervaring is opgedaan met de regeling, kunnen mogelijk vaker controles op de aanvraag gedaan worden, schrijft de Algemene Rekenkamer in een brief aan de Tweede Kamer. Hierin staan de uitkomsten van een onderzoek naar het beleid dat misbruik en oneigenlijk gebruik van de regeling moet tegengaan. Met dit onderzoek geeft de Algemene Rekenkamer aandachtspunten mee voor de ontwikkeling van het beleid om misbruik van de NOW-regeling tegen te gaan.

Zo vraagt de Algemene Rekenkamer aandacht voor het proces van invordering, omdat gewerkt wordt met voorschotten die later vastgesteld worden. Met een verwijzing naar de systematiek van de toeslagen die de Belastingdienst uitvoert, schrijft de Algemene Rekenkamer: “Eerst uitbetalen en dan pas uitgebreid controleren of aan de regels voldaan wordt, leidt tot een grote invorderingsopgave en het risico dat betrokkenen die te goeder trouw zijn in de financiële problemen komen.” Er staat ook in dat de extra belasting voor UWV, dat de regeling uitvoert, de aandacht van de minister verdient.

Tot begin juli van dit jaar is 139.000 keer een beroep gedaan op de regeling. Daarmee was een subsidiebedrag van € 18,8 miljard gemoeid. Naar schatting van de minister van SZW is twee derde van dit bedrag bestemd voor grote werkgevers (10% van de aanvragers). Deze moeten een accountantsverklaring overleggen. Een kwart ging naar middelgrote werkgevers (30% van de aanvragers), die een voorschot van meer dan € 20.000 aanvroegen. Zij moeten een verklaring over het omzetverlies overleggen van een derde, bijvoorbeeld een financieel dienstverlener.
Het overgrote deel van de aanvragers (60%) vroeg een tegemoetkoming tot € 20.000. Verhoudingsgewijs besloeg dit een beperkt deel van de uitgaven, maar het gaat wel om € 650 miljoen. De Algemene Rekenkamer vindt het belangrijk dat ook op deze aanvragen controles worden gedaan.