Oud-president Algemene Rekenkamer Stuiveling overleden

Op 20 april 2017 is drs. S.J. (Saskia) Stuiveling (1945) op 71-jarige leeftijd overleden. Saskia Stuiveling was lid van de Algemene Rekenkamer van 1984 tot 2015; de laatste 16 jaar als president van het instituut.

Saskia Stuivelings reputatie snelde haar vooruit toen zij in 1984 werd benoemd in het college van de Algemene Rekenkamer. Haar werkzaamheden voor de parlementaire enquête naar het Rijn-Schelde-Verolme-concern, haar Eerste Kamerlidmaatschap voor de PvdA en haar staats­secretariaat bij Binnenlandse Zaken hadden haar al een staat van dienst in het openbaar bestuur opgeleverd. 

Stuiveling bleek te beschikken over een fabelachtige energie en dossierkennis. Als collegelid werkte zij vaak in de luwte aan onderzoeken en legde zij de basis voor latere successen bij de verbetering van het openbaar bestuur. Ook aan de vernieuwing van de Algemene Rekenkamer zelf droeg zij bij. 

In 1999 werd Stuiveling de eerste vrouwelijke president van de Algemene Reken­kamer. Binnen de organisatie viel zij op door haar perfectio­nisme en haar oog voor detail, waarmee zij veel medewerkers inspireerde, anderen soms tot wanhoop bracht. Zij was creatief en wist verbanden en denkrichtingen te ontwikkelen ver voordat anderen die op het spoor kwamen. Zij bepaalde daarmee meer dan eens het maatschappelijk debat, en het leverde haar veel waardering op.

Van meet af aan heeft Stuiveling aandacht gehad voor het functioneren van de overheid en voor de verantwoordelijkheid van de overheid voor zwakkeren in de samenleving. Zij richtte de koers van de Algemene Rekenkamer op onderzoek naar het presteren van de publieke sector op de terreinen onderwijs, zorg en veiligheid. Onder haar leiding werd binnen de Algemene Rekenkamer een enorme expertise op deze terreinen opgebouwd. 

Stuiveling had een goed gevoel voor de sociale en politieke verhoudingen en nam veelvuldig het initiatief tot nieuwe activiteiten. Uitzonderlijk was haar inzet binnen de internationale gemeenschap van rekenkamers. Zij stond aan de wieg van baanbrekende initiatieven, die het werkveld van rekenkamers verbreedde en dichter bij de leefwereld van gewone mensen bracht. Hiermee verstevigde ze ook de onderlinge samenwerking tussen rekenkamers. Zo richtte ze in 1992 de INTOSAI Environmental Auditing werkgroep op en in 2002 de EUROSAI IT Working Group over IT governance. Na de Tsunami in 2004 nam ze het initiatief voor meer transparantie van hulpmiddelen. Ook zette ze met ‘IntoSAINT’ de Integriteit van het openbaar bestuur en de rol van rekenkamers daarbij op de kaart. 

Als voorzitter inspireerde ze de Europese regio van rekenkamers tot meer innovatie en creativiteit. Ze was een pionier in de samenwerking met de rekenkamers in de Arabische regio. Met het enorme respect wat ze genoot in het buitenland en haar persoonlijke charme wist ze bergen te verzetten. 

Het waren niet alleen deze eigenschappen die werken met en voor Saskia Stuiveling bijzonder maakten. Op onverwachte momenten kon zij met een relativerende opmerking of een anekdote de spanning breken. In kleine kring verraste ze mensen vaak door haar persoonlijke aandacht.

Stuiveling Open Data Award

Bij het afscheid van Stuiveling als president van de Algemene Rekenkamer in 2015 maakte minister president Rutte de instelling van de 'Stuiveling Open Data Award' bekend. Dit is een jaarlijkse prijs die vanaf 2016 uitgereikt wordt aan een publiek initiatief dat het gebruik van Open Data bevordert, inzichtelijk maakt of stimuleert. 

Stuiveling had bijzondere aandacht voor alles wat te maken heeft met de moderne informatiesamenleving. Zij werd weleens de 'Haagse profeet van de digitalisering', genoemd. Zij waarschuwde voor het risico dat de overheid de boot van de digitalisering dreigt te missen. Als mensen hun informatie overal vandaan kunnen halen wordt transparantie van de overheid en de beschikbaarheid van alle data nog meer een dwingende eis. Eenzelfde revolutie als ten tijde van de boekdrukkunst, noemde Stuiveling dat.

Onderscheidingen

  • Eisenhower Exchange Fellow (1986)
  • Commandeur in de Orde van Verdienste Bernardo O'Higgens (Chili, 1991)
  • Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw (1991)
  • Grootofficier in de Orde van Leopold II (België, 2001)
  • Bintang Jasa Utama, de hoogste onderscheiding voor bijzondere verdienste voor Indonesië, vanwege haar bepalende rol voor de Tsunami and Disaster Relief Advisory Group (2009).
  •  Commandeur in de Orde van Oranje Nassau (2009).
  • Hagelmayer Award vanwege jarenlange steun aan de Hongaarse rekenkamer (2013).

Functies

  • zelfstandig organisatie-adviseur,
  • medewerker Centraal Bureau Organisatiebureau voor documentatie, registratuur en personeelbeheer, VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten), tot 1975
  • beleidsmedewerker van burgemeester Van der Louw van Rotterdam, van 1975 tot 1981
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 10 juni 1981 tot 11 september 1981
  • staatssecretaris van Binnenlandse Zaken (onder meer belast met financiële aangelegenheden lagere publiekrechtelijke lichamen, grotestedenproblematiek, decentralisatie en voorbereiding gemeentelijke herindeling), van 11 september 1981 tot 29 mei 1982
  • coördinator van het (voor)onderzoek ten behoeve van de parlementaire enquêtecommissie Rijn-Schelde-Verolme, van 1983 tot 1984
  • lid Algemene Rekenkamer, van 29 oktober 1984 tot 1 mei 1999 (benoemd bij K.B. van 28 september 1984)
  • president Algemene Rekenkamer, van 1 mei 1999 tot 1 juni 2015 (benoemd bij K.B. van 19 april 1999)