Rapport bij het Jaarverslag 2011 van het Ministerie van Financiën

Rapport bij het Jaarverslag

Verbeteringen bij Belastingdienst; beveiliging informatiesystemen nog niet op orde

Het Ministerie van Financiën geeft in het Jaarverslag 2011 het parlement over de beleidsinformatie, de bedrijfsvoering en de financiële informatie van dit ministerie in hoofdlijnen voldoende inzicht. De Algemene Rekenkamer plaatst kanttekeningen bij de beveiliging van informatiesystemen en het screenen van vertrouwensfunctionarissen.

De bedrijfsvoering bij de Belastingdienst (onderdeel van het Ministerie van Financiën) is in 2011 verbeterd, maar op onderdelen is volgens de Algemene Rekenkamer aanvullende actie gewenst. Zo zijn de testprocedures voor de ICT-systemen van de Belastingdienst nog onvolkomen. Bij deze vitale dienst bestaat bovendien te weinig zicht op de mate van bescherming van de talrijke informatiesystemen tegen inbraak, misbruik en uitval. Het Ministerie van Financiën is nalatig met het tijdig actualiseren van vertrouwensfuncties waarvoor medewerkers gescreend moeten worden. Bovendien is het personeelsbeheer bij de Belastingdienst nog niet voldoende op orde. Dit heeft de Algemene Rekenkamer ook over het jaar 2010 al vastgesteld.

Toezicht op toekennen van toeslagen

Eind 2011 heeft de Belastingdienst een nieuw computersysteem voor het uitkeren van toeslagen aan burgers in gebruik genomen. Het toezicht op de voorlopige toekenningen van bijvoorbeeld zorg- en kindertoeslagen dient verbeterd te worden. Daarmee kan voorkomen worden dat te hoge toeslagen worden toegekend, die later deels weer teruggevorderd moeten worden.

Het computersysteem dat gebruikt wordt voor het innen van de omzetbelasting (een belangrijke bron van inkomsten van de staat) is sterk verouderd en daardoor kwetsbaar. Volgens de Algemene Rekenkamer moet ook het toezicht van het Agentschap (onderdeel van het Ministerie van Financiën) op het betalingsverkeer van alle ministeries worden versterkt.

Staatsschuld opgelopen naar € 330 miljard

De staatsschuld van Nederland is in 2011 opgelopen naar € 330 miljard. De rente die Nederland vorig jaar heeft betaald over de staatsschuld bedroeg € 10 miljard. Dat is meer dan in het jaar ervoor (€ 9,8 miljard). De Staat beheert eveneens tegoeden van andere overheden en publieke instellingen (schatkistbankieren). Uit het Jaarverslag Nationale Schuld blijkt dat de staat eind 2011 per saldo meer geld van deze instellingen had te vorderen. Met name de tekorten bij de sociale fondsen lopen op. Het tekort van het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) is fors opgelopen en bedroeg eind 2011 € 14,2 miljard. De reserves van het UWV (beheerder van werknemersverzekeringen) en de Sociale Verzekeringsbank (SVB) zijn per saldo wel positief.

Minister wil knelpunten aanpakken

In zijn reactie op de bevindingen van de Algemene Rekenkamer onderkent de minister van Financiën dat nog niet alle problemen bij de Belastingdienst zijn opgelost. Hij kondigt aan dat dit en volgend jaar een aantal knelpunten, waaronder meer aandacht voor de veiligheid van informatiesystemen, wordt aangepakt. De Algemene Rekenkamer dringt aan op een actievere rol in het toezicht op het betalingsverkeer door departementen. De minister ziet die rol voor het Agentschap echter niet.

Over het ministerie

Het Ministerie van Financiën gaf in 2011 € 9,7 miljard uit en realiseerde € 121,2 miljard aan ontvangsten via belastingen. De personeelsomvang bedroeg 30.531 fte, ruim duizend fte minder dan een jaar daarvoor. De financiële informatie van het ministerie is in het jaarverslag deugdelijk weergegeven. Ook het jaarverslag Nationale Schuld 2011 voldoet aan de wettelijke vereisten.