Geen goed zicht op geldstromen vluchtelingenopvang rond Syrië

De informatie van het kabinet aan de Tweede Kamer over de geldstromen waarmee Nederland de opvang van vluchtelingen in de regio Syrië financiert, kan beter.

Beeld: iStock

Voor de ondersteuning van opvang in de buurlanden van Syrië (Turkije, Libanon, Jordanië en Irak) zet het kabinet meer budget in dan uit het jaarverslag over 2017 van de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (BHOS) opgemaakt kan worden. Dat wijst het verantwoordingsonderzoek over 2017 van de Algemene Rekenkamer uit.

Andere aanpak van beleid

Sinds 2015 is opvang in de regio een prioriteit in het beleid. Om dat aspect te stimuleren wordt het beleid op een andere manier gefinancierd. Het beleid richt zich daarbij vooral op de omgeving van Syrië en op de Hoorn van Afrika. Het kabinet wil voorkomen dat te grote groepen vluchtelingen naar Nederland komen om asiel aan te vragen.
De minister voor BHOS had voor de opvang in de regio rond Syrië in de afgelopen twee jaar € 260 miljoen beschikbaar. Dat is inclusief de bijdrage van Nederland van bijna € 94 miljoen aan de afspraak tussen de Europese Unie en Turkije voor steun bij de vluchtelingenopvang. Van de in totaal € 3 miljard die de EU ter beschikking had voor Turkije werd bijna de helft besteed aan humanitaire hulp. Daarnaast was er geld voor projecten voor onderwijs en voor steun aan gastgemeenschappen.

€ 424 miljoen in twee jaar besteed

De beschikbare € 260 miljoen voor opvang in de regio voor Syrië en buurlanden is niet geheel in 2017 opgemaakt. Toch is er meer Nederlands hulpgeld besteed, omdat de Syrië-regio daarnaast voor vluchtelingenopvang steun uit andere budgetten krijgt. De Algemene Rekenkamer heeft becijferd dat dit over de jaren 2016 en 2017 opgeteld ruim € 424 miljoen betrof.
Dat is inclusief € 94,5 miljoen humanitaire hulp die ook voor Syrië zelf is bedoeld. Soms gaat het om eenmalige steun aan projecten, andere keren voor meerjarige financiële steun. De projecten worden vooraf zorgvuldig door het ministerie getoetst.

Geld voor Syrië-regio komt uit verschillende bronnen

Voor het parlement is het lastig uit het jaarverslag van BHOS op te maken waaraan de budgetten besteed worden. Ook de begroting biedt dat inzicht niet vooraf. Of dit geld doeltreffend is besteed, kan wellicht pas over enkele jaren vastgesteld worden.