Rapport bij het Jaarverslag 2011 van het Ministerie van Veiligheid en Justitie

De Algemene Rekenkamer heeft onderzoek gedaan naar het Jaarverslag 2011 en de bedrijfsvoering van het Ministerie van Veiligheid en Justitie.

Vorming Nationale Politie vraagt extra aandacht van de minister

In 2011 loste de Minister van Veiligheid en Justitie drie onvolkomenheden in de bedrijfsvoering op bij het personeelsbeheer van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) en het Openbaar Ministerie (OM) en bij het inkoopbeheer Europese aanbestedingen van het kerndepartement. Er kwamen ook twee nieuwe onvolkomenheden bij voor het personeelsbeheer van het kerndepartement en het voorschottenbeheer van het directoraat-generaal politie. Tegelijkertijd groeide de begroting van het ministerie van €6,0 miljard in 2010 naar €11,4 miljard in 2011 in verband met de herindeling van ministeries. In 2012 vragen opnieuw veel dossiers om extra aandacht, waaronder de nieuw te vormen politieorganisatie. Alleen met een goed functionerend stelsel van sturings- en beheersingsmaatregelen kan de minister de huidige onvolkomenheden oplossen, zonder dat elders nieuwe ontstaan.

Vorming Nationale Politie vraagt zorgvuldige voorbereiding

Het welslagen van de fusie van 25 politieregio’s, het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD), de voorziening tot samenwerking Politie Nederland (vtsPN) en de Politieacademie vraagt om doortastend optreden van de minister. De Algemene Rekenkamer uit zorgen over de onduidelijkheid over de toekomstige aansturing van de Nationale Politie. De nieuwe politieorganisatie staat namelijk op afstand van het ministerie, maar de minister is wel politiek verantwoordelijk voor de taakuitvoering en het beheer.  De Algemene Rekenkamer constateert daarnaast dat zich financiële risico’s voordoen. Het is bijvoorbeeld nog onduidelijk of en hoeveel verlies er geleden gaat worden bij de mogelijke verkoop van vastgoed van de politie. Ook kunnen de pensioenafspraken met politiemedewerkers meer gaan kosten dan nu voorzien is.

Onduidelijk of veiligheid door kabinetsinspanningen daadwerkelijk verbetert

Uit het rapport blijkt dat het kabinet in het jaarverslag niet duidelijk maakt wat er is bereikt op de beleidsprioriteit Veiligheid. Het kabinet Rutte/Verhagen had onder meer de ambitie om de rechtsstaat te versterken en de buurt veiliger te maken voor bewoner en ondernemer. In het jaarverslag verwijst de minister voor effectinformatie over zijn beleid naar evaluaties, monitors en jaarverslagen van derden, die in sommige gevallen nog moeten worden uitgevoerd of afgerond. Daardoor is het voor de Tweede Kamer op verantwoordingsdag 2012 nog niet mogelijk om de minister aan te spreken op de resultaten die hij boekt.

Personeelsbeheer en inkoopbeheer verbeterd, verdere verbetering mogelijk

In 2010 constateerde de Algemene Rekenkamer dat de personeelsdossiers bij het toenmalige Ministerie van Justitie niet compleet waren. Hierdoor kon een deel van de declaraties voor bijvoorbeeld reiskosten of studiekosten niet gecontroleerd worden. Op vrijwel alle dienstonderdelen is dit probleem in 2011 opgelost. Het kerndepartement heeft helaas onvoldoende aan dit probleem gewerkt, waardoor onvolledige personeelsdossiers daar blijven bestaan. Ook het inkoopbeheer, sinds 2008 een onvolkomenheid, is in het algemeen verbeterd. Nog bij twee onderdelen van het ministerie is er extra aandacht nodig om het inkoopbeheer op orde te krijgen: bij de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) werden nog teveel fouten gemaakt, zoals met contracten voor onder meer beveiligingsdiensten en ICT-dienstverlening, die ten onrechte niet Europees aanbesteed werden. Bij het Openbaar Ministerie verdient het contractenregister nog de nodige aandacht.

Reactie minister van VenJ en nawoord Algemene Rekenkamer

De minister van VenJ geeft in reactie op het rapport aan dat hij ook in 2012 het aantal fouten in het inkoopbeheer wil verminderen. Daarnaast wijst hij op de wettelijke termijnen, die gelden voor het opleveren van jaarverslagen, zodat hij niet de meest recente informatie kan opnemen in zijn jaarverslag. De Algemene Rekenkamer geeft de minister in overweging deze termijnen te vervroegen.

Over het ministerie

De begroting van het Ministerie van VenJ omvat €11,4 miljard euro aan uitgaven en er werken ruim 33.000 FTE’s aan personeel (onder andere medewerkers van gevangenissen en het OM). Dit is exclusief de politie.

De financiële informatie in het Jaarverslag is deugdelijk weergegeven en de jaarrekening en saldibalans zijn - met uitzondering van de gesignaleerde fouten en onzekerheden - rechtmatig tot stand gekomen.