Indicatoren voor kwaliteit in de zorg

De kwaliteit van de geleverde zorg moet transparant zijn. Transparantie helpt patiënten bij hun zorgkeuze, zorgverzekeraars bij de inkoop van zorg en de Inspectie voor de Gezondheidszorg bij het toezicht op de zorg. Indicatoren zijn een middel om de kwaliteit van de zorg transparant te maken. De minister van VWS streeft naar een beperkte set aan indicatoren die zoveel mogelijk informeren over de uitkomst van zorg. De Algemene Rekenkamer heeft geïnventariseerd in hoeverre de minister erin is geslaagd de transparantie in de kwaliteit van zorg te bevorderen.

Conclusies

De ministers van VWS zijn er de afgelopen zestien jaar niet afdoende in geslaagd de transparantie in de kwaliteit van zorg zodanig te vergroten, dat de patiënt de informatie kan gebruiken voor zijn keuze en de Inspectie voor de Gezondheidszorg voor haar toezicht. De beschikbare informatie is voor zorgverzekeraars nog niet afdoende om op te sturen. We zien diverse initiatieven om transparantie te vergroten. Eind 2012 hebben de meeste zorgsectoren een gedeelde visie opgesteld en hebben alle sectoren indicatorensets ontwikkeld. Tegelijkertijd blijkt uit ons onderzoek dat: 

  • de stabiliteit en kwaliteit van de meeste indicatorensets om kwaliteit te meten beperkt is;
  • er nauwelijks indicatoren ontwikkeld zijn om de uitkomsten van zorgverlening te meten; 
  • de minister de afgelopen vijf jaar € 31 miljoen heeft uitgetrokken om het zorgveld indicatoren te laten ontwikkelen. De bruikbaarheid van deze indicatoren valt echter tegen.

Ook zien we dat veldpartijen bestaande samenwerkingsverbanden loslaten en in kleiner verband verder gaan. Dit is een magere startpositie voor het nieuwe Kwaliteitsinstituut, dat een rol krijgt bij het tot stand brengen van professionele standaarden en meetinstrumenten in de zorg.

Aanbeveling

Wij bevelen de minister van VWS aan het Kwaliteitsinstituut in de startfase vooral te belasten met het weer om tafel krijgen van partijen. Bezie of per sector voortgang geboekt kan worden met nieuwe (web)mogelijkheden. Vind een betere en houdbare balans tussen een (telkens beperkt aantal) zorginhoudelijke en organisatorische indicatoren en cliëntervaringen.

Reactie minister van VWS

Volgens de minister van VWS is het glas wat de ontwikkeling van indicatoren voor kwaliteit in de zorg ‘half vol’, en moet er nog het nodige gebeuren. Zij ziet voor het nieuwe Kwaliteitsinstituut hierin een belangrijke rol weggelegd. Zij gaat niet in op onze opmerkingen over de kwaliteit van de gehanteerde indicatoren en de geringe hoeveelheid uitkomstindicatoren.